Lament of the Earth is een cyclus van audiovisueel werk van componiste Donika Rudi gewijd aan de gevolgen van de klimaatverandering op aarde. Voor een ruim publiek, én voor de dovengemeenschap.
Het werk is gebaseerd op grafieken en strepen van de opwarming van de aarde, die de temperatuurveranderingen op lange termijn op het aardoppervlak visueel weergeven. Het begin van het werk richt zich op organische en menselijke geluiden, voornamelijk op rust en harmonie met de tekst van Doruntina Basha. Een climax wordt bereikt aan de hand van getransformeerde en vervormde geluiden en de klaagzang van de aarde én een oproep tot actie, uitgevoerd door de sopraan Kaltrina Miftari. Gebarentaal en dans vormen een integraal onderdeel van deze cyclus. Door middel van bewegingen, dans en de ‘visuele volkstaal’ wordt de emotie van klanken ervaren. Het werk gaat over wat we voelen maar niet zeggen, over waar we naar kijken maar niet zien, over iets dat ons raakt terwijl het ons onverschillig laat.
Elk levend wezen is een integraal onderdeel van de aarde, en als zodanig komen we eruit voort en keren we ernaar terug. Dit werk is een medium tussen de luisteraar en zijn lang verloren genoom, omdat het probeert het bestaan van ieder van ons te verkennen met een oproep, een oproep om te luisteren en te handelen voordat het te laat is.
Ze sprak, maar luisterden we?
Ze vroeg, maar gaven we antwoord?
Ze hijgde, maar reageerden we?
Wij bestaan, zolang zij bestaat!
°°°
Kaltrina Miftari, sopraan / Agnes Nokshiqi, gebarentaal & bewegingen/ Doruntina Basha, tekst / Hana Zeqa, kostuums / Labinot Rudi, klank / Donika Rudi, componiste
°°°
Donika Rudi is een componiste uit Kosovo. Zij specialiseerde zich in acousmatische en elektroakoestische muziek. Sinds 2010 is ze lid van FEBEME – BEFEM (Fédération belge de musique électroacoustique) en van de CEC (Communauté électroacoustique canadienne). Sinds 2010 is ze waarnemend directeur van het festival ReMusica in Kosovo. Donika Rudi studeerde compositie (instrumentale en elektroakoestische muziek) aan het Conservatorium van Genève. Ze voltooide haar master in acousmatische muziekcompositie bij Annette Vande Gorne in België, in Bergen, aan het Conservatoire Royal de Mons. Zij is geassocieerd kunstenaar van IN SITU (het Europese platform voor artistieke creatie in de openbare ruimte), geleid door Lieux publics in Frankrijk, in het kader van (UN)COMMON SPACES, medegefinancierd door het programma Creative Europe van de Europese Unie.
Doruntina Basha is toneel- en scenarioschrijfster uit Prishtina. Ze is de auteur van vijf toneelstukken, waaronder stukken voor kinderen, en verschillende korte scripts. Doruntina is ook co-auteur van Travels to Unmikistan (2003), een Frans-Kosovaars samenwerkingsproject gecreëerd in Kosovo, dat in Frankrijk werd voorgesteld en gepubliceerd in een tweetalige editie door L’espace d’instant in Parijs.
Kaltrina Miftar is geboren in een familie van artiesten. Haar liefde voor muziek begon al op jonge leeftijd, toen ze deelnam aan het festival “Akordet e Kosovës”. Ze treedt regelmatig op met het koor en orkest van de Kosovaarse Filharmonie. Kaltrina is uitgenodigd om op te treden op talloze festivals zoals ReMusica, Chopin Fest, Dam Festival, Kamerfest. Ze werkte ook samen met vele dirigenten uit Kosovo en daarbuiten. In 2021 nam Kaltrina deel aan het Opera Gala, georganiseerd voor de opening van de Kosovaarse Opera. Het jaar daarop trad ze op als soliste in de opera “La Traviata”, waarmee ze haar status als getalenteerde en veelgevraagde sopraan consolideerde. Meer recentelijk was Kaltrina soliste in het grote concert ‘Walking in Beauty’, in de Berliner Philharmoniker in samenwerking met de beroemde componist Eriks Esenvalds. Momenteel is ze lid van de Kosovaarse Philharmonie en vocaal lid van het vocaal ensemble ReMusica en het ensemble Dardanicum Cantori.
Agnès Nokshiqi is actrice, regisseur, choreograaf en performer. Als professor doceert ze podiumdans en performancekunst aan de Faculteit Dramatische Kunsten in Pristina. Haar werk richt zich op de performance van het lichaam en het gesproken woord, ze experimenteert met verschillende media en onderzoekt verschillende manieren van expressie.
Hana Zeqa heeft zich altijd aangetrokken gevoeld tot het idee om verhalen te vertellen door middel van kleding. In haar werk positioneert Zeqa kleding als een instrument voor communicatie en uitdrukking; een manier om alles van muziek en dans tot geschiedenis, psychologie, emotie en theater in een visuele context te plaatsen. Zeqa voelt zich aangetrokken tot de onconventionele kant van design. Door technologie toe te voegen aan een kledingstuk, breidt ze de mogelijkheden ervan uit, waardoor het item in staat is om functie, transformatie en interactie uit te drukken. Ze is vooral geïnteresseerd in de momenten waarop deze transformatie interne of organische processen nabootst. Haar werk inspireert tot een diepere, meer introspectieve analyse en observatie van gevoelens, ervaringen en de omgeving. Hierdoor kunnen haar kledingstukken voor zichzelf ‘spreken’ en gezien worden als meer dan alleen objecten.